Ηφαιστίων κι Αλέξανδρος (17) - Μαρακάνδα

Το 329 πΧ ο Αλέξανδρος έφτασε στη Μαρακάνδα (τη σημερινή Σαμαρκάνδη), κομβική πόλη στο δρόμο του μεταξιού. 

Το ποίημα έχει τη μορφή επιστολής του Ηφαιστίωνα προς τον Ξενοκράτη, που εκείνη την εποχή ήταν επικεφαλής της Ακαδημείας στην Αθήνα. Ιστορικά, γίνεται αναφορά σε αλληλογραφία του Ξενοκράτη, τόσο με τον Αλέξανδρο, όσο με τον Ηφαιστίωνα. Ελάχιστα γνωρίζουμε για το περιεχόμενο...

Περιγράφεται η χτυπητή αντίθεση των πραγμάτων εκεί στην πολύ μακρινή Βακτρία: πλούτος αλλά κι ένδεια, κρύες νύχτες που γεμίζουν με αθηναϊκά φιλοσοφήματα (έργα πραγματικά των Ισοκράτη, Αριστοτέλη και Ξενοκράτη, που είχαν περιέλθει σε γνώση του Αλεξάνδρου), νέες χώρες όπου εγκαθίστανται ελληνικοί πληθυσμοί. Σε λίγο, στις όχθες του Ιαξάρτη θα ιδρυθεί η Αλεξάνδρεια η Εσχάτη, το βορειότερο σημείο της εκστρατείας. 

ΜΑΡΑΚΑΝΔΑ

στην πλούσια πόλη Μαρακάνδα

είδα, δάσκαλε Ξενοκράτη, τους Μακεδόνες μας

παλαίμαχους και νέους

τα μαχαίρια να γυαλίζουν με πολύτιμο πολύχρωμο μετάξι

τον ιδρώτα τους να σκουπίζουν,

όπως και τα πόδια τους, τη μύτη τους και, γιατί όχι,

με πολύτιμο μετάξι τα δυσώδη

της πρωινής ανάγκης!

επαίτες με περιλαγόνιο μεταξένιο

ένα θέαμα σύνηθες εδώ,

ένας κόσμος στα όρια των Σκυθών η Σογδιανή,

όπου κρύες μονότονες νύχτες εν αγρυπνία σε εξωθούν

να εμβαθύνεις στα περί σχετικότητας πραγμάτων,  

αντί περί πολιτείας, ή περί βασιλείας, ή περί ψυχής…

τα υφάσματα όταν λάβεις, δώρα του Βασιλιά,  

ντύσε απόρους εξωτικά,

και δόξασε, δάσκαλε, σεμνά

τους μαχητές μας, Έλληνες μακρινούς 

ενός νέου κόσμου στην όχθη του Ιαξάρτη!