Πέμπτη 27 Φεβρουαρίου 2014

Ηφαιστίων κι Αλέξανδρος (5) - Αιγές

Τον Ιούνιο 336 πΧ στις Αιγές παίχτηκε ένα δράμα. Δολοφονημένος ο Φίλιππος Β'. Ανοιχτό το πεδίο για δολοπλοκίες. Τέσσερεις οι "νόμιμοι" διάδοχοι. Πρώτος, και μάλιστα με παλαιά πρωτεία, ο Αμύντας Γ', που είχε βασιλέψει κατ' όνομα για μικρό διάστημα πριν αρπάξει τη βασιλεία ο Φίλιππος. Δεύτερος ο Αρριδαίος, γιος του Φιλίππου (αλλά με μειωμένες πνευματικές ικανότητες). Τρίτος ο Αλέξανδρος. Τέταρτος, αλλά νήπιο ακόμα, ο Κάρανος, γιος κι αυτός του Φιλίππου, ο μόνος από  Μακεδονίτισσα μητέρα.

Στα σχολικά βιβλία μας δεν αναφέρεται πως ο Αλέξανδρος χρειάστηκε να σκοτώσει στενούς συγγενείς για να επικρατήσει τελικά.

Στο ποίημα, το βράδυ του δράματος, ο Ηφαιστίων επισημαίνει τους κινδύνους που διατρέχει ο Αλέξανδρος από τους άλλους διεκδικητές. Δύσκολο ποίημα, γιατί κάθε στίχος παραπέμπει σε άλλα ιστορικά πρόσωπα που έπαιξαν το ρόλο τους στη διαδοχή.


ΑΙΓΕΣ

νεκρός ο Φίλιππος!

πολλοί, Αλέξανδρε,
οι Μακεδόνες βασιλείς νεκροί από μαχαίρι αυλικού,
από εξ αίματος έριδες
ατέλειωτες…
γιατί αν στη μάχη απέναντι ο εχθρός, μαχόμενος τον νικάς.
αλλά στον οίκο σου, σε οικεία δώματα,
στα ανάκτορα όπου ενέδρα κάθε πύλη,
σε είσοδο θεάτρου, νά σήμερα,
πώς να φυλαχτείς;

φυλάξου Αλέξανδρε
από Άτταλο – με υψωμένο κύπελλο εκδηλώθηκε,
σε πρόσβαλε, κι ατιμώρητος, σαν δικαιωμένος τώρα
θα σού εναντιωθεί –
φυλάξου από Αμύντα – βασιλιάς αναγορεύτηκε
παιδί ακόμα, δεν ξέχασε τα λόγια τις τιμές
των πρεσβευτών, και των Αργεαδών,
του αίματός του, τα πρωτεία -  
φυλάξου από Παρμενίωνα – το στράτευμα ορίζει
και με την Ευρυδίκη κι έναν Κάρανο ζωντανούς,
μια λέξη του αρκεί –
Αλέξανδρε, φυλάξου!

τον αδερφό σου Αρριδαίο έχε τον κοντά
ώσπου το διάδοχο αποκτήσεις,
έναν έφηβο Φίλιππο κατ’ εικόνα σου,
καθήκον και χαρά σου!

και τέλος, την οργίλη αυτή νύχτα, από
…μένα φυλάξου,
που θα σε πνίξω στη στοργή,
Αλέξανδρε, φίλε, βασιλιά…

Τρίτη 18 Φεβρουαρίου 2014

Ηφαιστίων κι Αλέξανδρος (4) - Χαιρώνεια

Στα θρανία μάθαμε τι έγινε στη Χαιρώνεια. Δεν χρειάζονται λοιπόν πολλά επεξηγηματικά. Στο ποίημα μάς μιλάει ο Ηφαιστίων.
(Δυσκολεύτηκα πολύ με αυτό το ποίημα, δεν είμαι για περιγραφή μαχών, φαίνεται...)



ΧΑΙΡΩΝΕΙΑ

στην τελική πια έφοδο
αίμα γέμισαν τα μάτια μου, ρουθούνια, στόμα.
πορφύριζε η ασπίδα μου
από αίμα Βοιωτών κι Αθηναίων  
σε μια Βοιωτία βωμό,
και τα σπαθιά σαν κεραυνοί να λάμπουν
στον οργισμένο ήλιο για εύκολο σκοτωμό
στην τελική πια έφοδο!
ω τι αλαλαγμοί!
 
από δίπλα σου δεν έλειψα στιγμή
αίμα ίδιου Ιερολοχίτη κηλίδωσε των δυό μας τα άρβυλα,
αίμα νέου Θηβαίου, του ήδη ηττημένου, που ακόμα υπεράσπιζε
τον ακρωτηριασμένο σύντροφό του
όταν μαζί τον χτυπήσαμε, μαζί άθελα,
γιατί να σε προφυλάξω έπρεπε, να με προφυλάξεις κίνησες,
Αλέξανδρε, το είδα, μην αρνείσαι…
 
η μάχη για μένα εκεί τέλεψε,
μαχόμουνα πια μηχανικά, ανδρίκελο.
φίλο, σκεφτόμουνα - μιας μάχης η έμμονη σκέψη -
αδερφό εξοντώσαμε,
αδέρφια μας, γιατί Έλληνες, και σαν κι εμάς,
στον Ιερό Λόχο
με όρκους σύντροφοι…
 
αυτά σε μια Χαιρώνεια θανάτου
όπου στήνεται τρόπαιο αθάνατο μια ενιαία Ελλάδα!


 

Τετάρτη 12 Φεβρουαρίου 2014

Ηφαιστίων κι Αλέξανδρος (3) - Μαίδοι

Τρίτο ποίημα στη νέα σειρά.

Τα ιστορικά δεδομένα: δεν είχε κλείσει ακόμα τα 17 όταν ο Αλέξανδρος ανέλαβε - κατ' εντολή του πατέρα του - την αρχηγία ενός εκστρατευτικού σώματος που έπρεπε να καταστείλει την εξέγερση των Μαίδων (στη σημερινή νοτιοδυτική Βουλγαρία), τους οποίους ο Φίλιππος Β' είχε εντάξει στο μακεδονικό κράτος 15 χρόνια νωρίτερα.
Η αποστολή του Αλεξάνδρου πέτυχε. Τα αστικά κέντρα των Μαίδων καταστράφηκαν και η περιοχή παρέμεινε μια επαρχία της Μακεδονίας. Αρκετοί Μαίδοι αναγκάστηκαν να μετοικήσουν ανατολικότερα (ανατολική Θράκη, Μικρά Ασία).

Στο ποίημα μιλάει ο Αλέξανδρος. Απαντάει στον Ηφαιστίωνα που ζητάει επιεική μεταχείριση για ορισμένους "αιχμαλώτους". Μεταξύ αυτών κι ένας όμορφος έφηβος. Το ύφος της αντίδρασης του Αλεξάνδρου ήδη σκιαγραφεί το μελλοντικό βασιλέα. Ύφος αυστηρό, αλλά γενναιόφρον στο τέλος.



ΜΑΙΔΟΙ

οι Μάιδοι αναθάρρησαν, οι Μαίδοι εξεγέρθηκαν,
πέρασαν την Κερκίνη και πυρκαιές περίζωσαν
το Δύσωρο.
παντού, το είδες, λεηλασία και σφαγή!
 
δίκαια λοιπόν, Ηφαιστίωνα,
τους υποτάξαμε οριστικά,
δίκαια κάψαμε τις κώμες τους,
με τριήμερη φωτιά τη έδρα τους, πρωτεύουσα γελοία
– ούτε στάχτη δεν έμεινε –
εκδίκηση για το πώς έσφαξαν τους επιτρόπους μας εκεί…
 
έλεος για ωραίους αιχμαλώτους μη ζητάς:
σκλαβιά ή εξορία μαζική, κατά Φιλίππου διαταγή.
τι θες λοιπόν; τον έφηβο που μάζεψες απ τις θερμοπηγές;
τον όμορφο αυτόν;…
δεν σ’ αδικώ… νύχτες πολλές σε παραμέλησα…
η πρώτη μας εκστρατεία, ώχου! πολύ μας χώρισε…
συγχώρα με, Ηφαιστίωνα,
μαζί και σύσκηνοι στο εξής…
υπόσχομαι… θα δεις!
 
για το παιδί, ελεύθερο διώξ’ το μ’ ένα χρυσό στατήρα
κι ανάμεσα μας το όνομά του μη ξανακουστεί!

Παρασκευή 7 Φεβρουαρίου 2014

Ηφαιστίων κι Αλέξανδρος (2) - Βουκεφάλας

Δεύτερο ποίημα στη νέα αυτή σειρά.

Στο ποίημα μιλάει πάλι ο Ηφαιστίων, έφηβος 13-14 χρονών, σαν τον Αλέξανδρο. Είναι η μέρα που ο Αλέξανδρος αποκτά το θρυλικό του άλογο, το Βουκεφάλα.
Γεμάτο το ποίημα από μυθικές αναφορές (Πήγασος, Περσέας, Ηρακλείδες) που σχετίζονται με το βασιλικό γένος της αρχαίας Μακεδονίας. Δίδεται επίσης βάση στην ιστορική παράδοση ότι ο Φίλιππος Β' θαύμασε κείνη τη μέρα το νεαρό γιο του σε βαθμό που να του εύχεται να βασιλεύει σε βασίλειο μεγαλύτερο από τη Μακεδονία. Προφητικός λόγος!

Στο προηγούμενο ποίημα "Μίεζα" - για την ίδια περίοδο - είδαμε τον Ηφαιστίωνα να εκφράζεται σεμνά, σχεδόν με φόβο.
Ενώ τώρα έχει αναθαρρήσει. Θαυμάζει βέβαια το φίλο του, αλλά και ζηλεύει και το λέει (και η εκδήλωση ζήλειας προς το διάδοχο σε μια αυλή εκείνης της εποχής, πρέπει να το δούμε σαν μάλλον επικίνδυνο...). Κι από πάνω, ζητάει απ τον Αλέξανδρο να του τάξει πίστη στη φιλία τους!

Αλλά ας μας μιλήσει το ίδιο το ποίημα:


ΒΟΥΚΕΦΑΛΑΣ

απ όλα τα άλογα αυτό σου έπρεπε!
αναβάτη μου βασιλόπαιδο, που δάμασες τον Πήγασο
και πέταξες, νεαρός Περσέας,
με την πρώτη πάνω από τα εμπόδια του λιβαδιού!

«φίλο έχω ήρωα, γιο θεού», η σκέψη μου
και ζήλεψα, ομολογώ,  Αλέξανδρε,
όταν με τους μηρούς σου, αχ, ιππεύοντας χάιδευες
τα τρεμάμενα πλευρά του Βουκεφάλα.
 
ζήλεια θαυμασμού
και για τα λόγια του πατέρα σου το όραμα:
η Μακεδονία μας μικρή για σένα, νέο μεγάλο βασίλειο
να βρεις να κατακτήσεις!
- από δω την ηράκλεια ελληνική επικράτεια! -
τι τάξιμο φοβερό! ολύμπιος λόγος!...
 
σταβλίστηκε ο Βουκεφάλας, ησυχάσατε οι δυό.
τάξε τώρα κι εσύ, Αλέξανδρε, στο φίλο σου:
όχι άλογα τρανά, όχι εδάφη άγνωστα, όχι δόξα μαχών,
όχι δόξα άλλη από τη θέρμη των χεριών σου
στο πρωινό μας χλιμίντρισμα!
 
αυτά, τάξε μού τα ξανά, για τις μέρες μας όλες!...



 

Τρίτη 4 Φεβρουαρίου 2014

Ηφαιστίων κι Αλέξανδρος (1) - Μίεζα

Τη μικρή θεματική σειρά "Ηφαιστίων κι Αλέξανδρος" την επεξεργάζομαι ακόμα αλλά ένα πρώτο ποίημα σκέφτηκα να το αναρτήσω.

Χρονολογικά θα πρέπει να τοποθετείται στα πρώτα εφηβικά χρόνια του Αλεξάνδρου, όταν μαζί με άλλους εφήβους βρισκόταν στη Μίεζα, όπου τους δίδασκε αρετή και τόλμη (και πόσα άλλα!) ο Αριστοτέλης.

Εκεί και σε κείνα τα όμορφα για κάθε αγόρι χρόνια, φαντάζομαι ότι ήρθαν πιο κοντά, πολύ κοντά μάλιστα, ο Αλέξανδρος κι ο Ηφαιστίων. Ο τελευταίος αυτός ήταν ψηλός και μάλλον ο πιο δυνατός της παρέας. Λέγεται πως ήταν ο μόνος που μπόρεσε να νικήσει τον Αλέξανδρο στην πάλη...

Το ποίημα είναι απλό, ίσως απλοϊκο. Αλλά να λάβουμε υπόψη ότι μιλάει ένα αγόρι 13-14 ετών.


ΜΙΕΖΑ

στην πάλη εσύ νικημένος!
ή μήπως να νικήσω, μ’ άφησες, Αλέξανδρε;
το φίλο μου να νικήσω, παλεύοντας το σώμα αυτό των ηδονών
να νικήσω, τον αυριανό μου βασιλέα,
απ όλους εδώ γύρω μας, να σε βάλω  κάτω εγώ,
γιατί;
 
απόψε,
απόψε, πιο ταπεινά από ποτέ
θα είναι προσφορά η παρουσία μου.
 
πιο ταπεινό ή πιο δυνατό να με ήθελες
για εξιλέωση, Αλέξανδρε;

Αλέξανδρε!

Κυριακή 2 Φεβρουαρίου 2014

Τα λίγα 3 χρόνια...

Αύριο 3 Φεβρουαρίου το ιστολόγιο αυτό κλείνει 3 χρόνια ζωής.
Τρία χρόνια με εκατοντάδες ποιήματα, με λίγα επεξηγηματικά κείμενα, και μ' ένα ιδιότυπο μυθιστόρημα σε 51 συνέχειες.

Και πολλή σιωπή μέσα στο 2013.
Σ' αυτό δεν φταίει η χειμάζουσα οικονομία. Μια έως τώρα αγεφύρωτη διάσταση μ' ένα λατρεμένο σύντροφο λόγω δικής μου αλαζονείας, μια βαθμιαία αποξένωση - ενώ τόσο πολλά αυτά που μας ενώνουν - νά ο σπόρος της σιωπής...

Κάτι πάει να αλλάξει. Ξαναγράφω ποίηση. Εντός των ημερών οι νέες αναρτήσεις.